Dwarsfluit kopstukken

Informatie en Advies over Dwarsfluit Kopstukken

Alle dwarsfluiten worden in principe geproduceerd en verkocht inclusief kopstuk en voor de beginnende en licht gevorderde fluitspeler is het standaard kopstuk dat met de fluit wordt geleverd meestal voldoende.

Naarmate het niveau van spelen vordert, zal echter blijken dat niet alle dwarsfluit kopstukken hetzelfde zijn. Vanaf dat moment begint de keuze van een kopstuk belangrijk te worden.

Het kopstuk van een fluit heeft een zeer grote invloed op het geluid van het instrument zoals de klankkleur, intensiteit en projectie, maar het heeft ook invloed op het speelgemak. Het kopstuk is, op uzelf na uiteraard, de belangrijkste factor in hoe u als fluitist klinkt.

Het beste advies dat we kunnen geven aan een fluitist(e) die denkt toe te zijn aan een nieuw kopstuk, is om eerst een aantal verschillende fluitkoppen uit te proberen. Aangezien elke speler uniek is (andere uitdagingen, verwachtingen en smaak heeft), is er geen goede objectieve manier om te adviseren anders dan om aandachtig te luisteren en bepalen welke van de vele verschillende kopstukken een (aanzienlijke) verbetering brengt.

Desalniettemin kunnen we door onze jarenlange ervaring in het spelen, maar vooral ook het luisteren naar vele fluitisten die kopstukken uitprobeerden, toch enkele conclusies formuleren en informatie verstrekken die u op weg zou kunnen helpen.

Algemene stelregels omtrent kopstukken

Als we ervan uitgaan dat alle andere factoren gelijk zijn, kunnen we een aantal voorzichtige richtlijnen geven:

Verzilverd of massief zilver?

Een massief zilveren kopstuk speelt beter dan een verzilverd kopstuk. Er zit meer diepte en kleur in het geluid. Tegenwoordig zijn fluitkopstukken beschikbaar in verschillende zilver samenstellingen.

Het meest voorkomend is Sterling zilver, met een zilvergehalte van 92.5% ( vaak aangeduid met .925). Daarnaast zien we vaak Brittania zilver (.958 zilvergehalte) en nog zuiverdere varianten zoals .970 “Pristine” zilver en zelfs nagenoeg puur (.997) zilver.

Sterling zilver heeft in het algemeen de neiging om meer warmte aan het geluid mee te geven, terwijl de materialen met een hoger zilvergehalte neigen naar meer helderheid. Het is daarom niet zo dat zuiverder zilver bij definitie beter klinkt dan sterling zilver. De persoonlijke voorkeur en speelstijl van de speler zijn hierin essentieel.

Vergulde lipplaat en binnenkant

Wat ons tevens is opgevallen na erg veel vergelijken, is dat het (gedeeltelijk) vergulden van een verzilverd of zilveren kopstuk een opmerkelijke verbetering in klank kan brengen. Het lijkt meer uitstraling en kleur aan het geluid te geven. Vergelijkbaar met wat massief goud doet, maar in afgezwakte vorm en uiteraard voor een fractie van de prijs. Om deze reden laten wij regelmatig door een specialist in Duitsland de lipplaat, schoorsteen, kroon en binnenkant van een kopstukken vergulden.

Het belang van de schoorsteen

De schoorsteen van het kopstuk is het relatief grote stuk metaal waarmee de lipplaat aan de buis verbonden wordt. Het heeft een grote invloed op de uiteindelijke klank.

Bij zilveren kopstukken is de schoorsteen meestal, maar niet altijd, gemaakt van zilver met dezelfde zuiverheid als de buis en lipplaat. De nieuwste Miyazawa kopstukken vormen hierop een uitzondering met een schoorsteen van zuiverder zilver.

De toevoeging van een massief gouden of een (gedeeltelijk) platina schoorsteen heeft bijna altijd een gunstige invloed op de klank: een groter geluid en aanzienlijk meer klankkleur.

De lipplaat

Een massief gouden lipplaat in aanvulling op een gouden schoorsteen is nog een stap voorwaarts in klank, hoewel de toename subtieler is dan het grote effect dat de massief gouden schoorsteen heeft.

Massief Gouden Fluitkop

Een volledig massief gouden kopstuk (10 karaat, 14 karaat, 18 karaat) kan tenslotte eveneens een dramatische verbetering geven, maar niet altijd. Als het goed combineert met de speelstijl van de fluitist(e) en met de dwarsfluit, kan het vele massieve goud kan een flinke glans en ‘body’ aan uw geluid geven, maar kan juist ook een dof en dempend effect hebben op het geluid (en uw portemonnee).

Verschillende makers van kopstukken

Naast bovenstaande globale richtlijnen voor kopstukken, is het handig om iets te weten over de verschillende fabrikanten van dwarsfluit kopstukken en over wat hun onderscheidt.

Altus Kopstukken

Deze bekende Japanse fluitmaker heeft een serie koppen in Sterling zilver (.925), Brittania zilver (.958) en bijna Pure zilver (.997). Altus maakt kopstukken in twee stijlen: de klassieke S-cut en de meer moderne Z-cut.

Het S-cut kopstuk heeft een ovaal-gevormd mondgat en produceert het kenmerkende Altus geluid, dat beschreven kan worden als levendig, warm en met uitstekende projectie. De pure kerntoon geeft de speler een grote flexibiliteit en een oneindig geluidsspectrum.

Het Z-cut kopstuk heeft een moderner, meer rechthoekig mondgat en minimale over- en undercut en levert een snelle respons zonder concessies te doen in flexibiliteit en controle. Het geluid is open en vrij met een donkerdere klankkleur.

Naast de standaard zilveren kopstukken, bieden wij het losse Altus 1607 kopstuk aan. Dit is een S-cut .958 zilveren kopstuk, maar met een gefelste buis. De buis is gemaakt uit een plat stuk zilver dat is rond gevouwen en gesoldeerd zoals voorheen bij de legendarische Louis Lot fluit werd gedaan. Dit specifieke kopstuk, dat nog een extra gesoldeerde ring in de buis heeft, klinkt wezenlijk anders. Zeer levendig en stralend met indrukwekkende projectie die uniek is voor een volledig zilveren kopstuk.

Arista Kopstukken

Juan Arista is een Amerikaan van Peruviaanse afkomst, en is één de 3 Arista broers die fluiten en dwarsfluitkoppen ma(a)k(t)en. Juan Arista maakt zijn speciale kopstukken vanuit zijn werkplaats nabij Boston, het hart van de Amerikaanse fluitproductie.

Zijn Sterling zilveren fluit kopstukken zijn over het algemeen zeer levendig en opwindend om te spelen. Een massief gouden schoorsteen en eventuele toevoeging van massief gouden lipplaat verrijkt de Arista kopstukken met een robuust, opwindend en buitengewoon kleurrijk geluid.

Lafin Kopstukken

J.R. Lafin is een veelgeprezen Duitse fluitist die onder meer speelde met Herbert von Karajan en het Berliner Philharmoniker. Later leerde Lafin de kunst van het maken van fluiten en kopstukken bij Muramatsu en Cooper, waarna hij als kopstukbouwer voor zichzelf startte.

Lafin heeft door de jaren heen een grote reputatie opgebouwd met zijn kopstukken. Zijn kopstukken zijn een klasse apart en zijn in kunnen een gewoon instrument goed doen klinken en een goede fluit maken tot iets glorieus!

Ze zijn verkrijgbaar in vele verschillende uitvoeringen, van volledig sterling zilver tot volledig massief goud of platina en alles daar tussenin.

N.B. De Amerikaanse fluitbouwer Brannen produceert onder de licentie “Lafin by Brannen” kopstukken naar zijn ontwerp. Kopstukken met de inscriptie “J.R. Lafin” worden allen nog door Lafin zelf gemaakt. Ze worden in het algemeen als superieur gezien, en zijn vanwege de beperkte productie en grote vraag een bijzonderheid op zich.

Zeker de moeite waard om in uw zoekopdracht op te nemen. Houdt onze webshop en/of facebook pagina in de gaten voor het actuele aanbod in onze winkel.

Miyazawa Kopstukken

Miyazawa is een Japanse fluitmaker die al meer dan 50 jaar bestaat en zich heeft ontwikkeld tot één van de gevestigde namen in de fluitwereld. Miyazawa verfijnt het ontwerp van haar kopstukken voortdurend en biedt verschillende stijlen naast elkaar aan. De kopstukken zijn beschikbaar in verschillende zilverzuiverheden, met gouden schoorsteen, gouden lipplaat en zelfs volledig goud.

Elk van de kopstukken heeft een eigen karakter, maar in het algemeen kenmerken Miyazawa koptukken zich door soepelheid en helderheid in het geluid, die uw fluit plezierig en stralend doen klinken. Onlangs introduceerde Miyazawa de MX-1 en MX-2 kopstukken, die een opmerkelijk spectrum aan klankkleuren bieden.

Nagahara Kopstukken

Alle Nagahara dwarsfluit kopstukken zijn ontworpen en geproduceerd in de Verenigde Staten door Kanichi Nagahara. Ze zijn verkrijgbaar in volledig sterling zilver, met meerdere gradaties (karaat) gouden schoorstenen en met een platina schoorsteen. Ook zijn er volledig massief gouden Nagahara kopstukken.

Nagahara kopstukken zijn bijzonder, niet alleen vanwege de kleine productie, maar ook vanwege het effect dat ze op een fluit kunnen hebben. We hebben met Nagahara opmerkelijke verbeteringen gehoord bij fluiten die al ontzettend goed klonken. De combinatie met Muramatsu fluiten zorgt vaak voor spektakel!

Pearl Kopstukken

Pearl is als professionele fluitmaker vaak over het hoofd gezien (in Nederland althans) en dat is wat ons betref onterecht. Het Japanse merk, dat bekender is vanwege de drums, maakt fluiten en kopstukken van een uitstekende kwaliteit. Zeker de professionele fluiten en kopstukken die in Japan gemaakt worden, verdienen het om geprobeerd te worden.

De kopstukken zijn in twee stijlen te verkrijgen: Forte en Vivace

De Forte is zeer responsief en produceert een donkere gecentreerde toon en een breed dynamisch bereik in het gehele register.

De Vivace is een modern ontwerp en biedt een iets grotere weerstand dan de Forte-stijl van Pearl en geeft een helderder, opener geluid.

De kopstukken zijn er in verschillende zilver gradaties, waarvan wij zelf de .970 ‘Pristine’ zilveren versie erg indrukkend vinden. Ook behoren gouden schoorstenen en lipplaten of zelfs massief gouden kopstukken tot de mogelijkheden. De Pearl kopstukken bieden een spannend en kleurrijk geluid en zijn in het algemeen gunstig geprijsd.

Sankyo Kopstukken

Sankyo is eveneens een van de bekende en gerenommeerde Japanse fluitbouwers. Verscheidene jaren terug voerde Sankyo drastische veranderingen door in de ontwerpen van hun kopstukken. Het resultaat was zeer bevredigend met een sterke verbetering in klankkleur en spanning in het geluid. Tegenwoordig biedt Sankyo een uitgebreide lijn aan kopstukstijlen, en materiaalvarianten aan.

De volledig massief gouden koppen van Sankyo zijn geweldig in klank en uitstraling en moeten absoluut overwogen worden als uw budget het toelaat.

Verschillende kopstukken uitproberen!

Al het bovenstaande is een reflectie van onze ervaringen na jaren van luisteren en testen. Het is niet bedoeld als compleet overzicht, nog als absolute waarheid. Zoals eerder vermeld is de beste manier om een kopstuk uit te zoeken, om zelf verschillende opties te testen.

In onze winkel hebben wij altijd een ruime voorraad kopstukken van verschillende merken, stijlen en prijsklassen. Wij hebben een goed gehoor en adviseren u graag in uw zoektocht. Bij voorkeur maken wij gebruik van ‘blinde tests’ waarbij uzelf en/of degene die luistert niet weet welk kopstuk er wordt bespeeld. Zo kan u op een zo objectief mogelijke manier kiezen, zonder dat voorkennis over merk of prijs de keuze kan beïnvloeden.

U bent altijd van harte welkom om langs te komen in onze winkel in Edam. Om er zeker van te zijn dat wij u alle tijd en aandacht kunnen geven die u verdient bij het zoeken van een nieuw kopstuk, raden wij u aan om ons te laten weten wanneer u langs komt.

Neem contact met ons op